دارویار؛ طرحی که شکست خورد؟
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۶۸۱۰۸
ویدویی کامل صحبت‌های این پژوهشگر درباره طرح «دارویار» منتشر شده که در اینجا به بخش‌هایی از آن می پردازیم.
وضعیت بازار دارو به‌شدت تورمی بوده استبه گزارش اعتماد، طرح دارویار به دنبال برنامه دولت برای حذف ارز ترجیحی و حرکت به سمت آزادسازی قیمت انجام شد. استدلال دولت این بود که به دنبال جبران هزینه‌های خانوار برای تامین داروی مورد نیاز در حلقه نهایی عرضه خواهیم بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آزادسازی نرخ ارز از طرف دیگر نیاز صنایع دارویی را به نقدینگی افزایش می‌دهد. بسیاری از این صنایع در تامین سرمایه در گردش با مشکل روبرو شده‌اند و از طرف دیگر واردات دارو هم کمتر می‌شود. بنابراین هزینه واردات مواد اولیه بالاتر رفته است. به‌طور کلی در بحث واردات هم روند نزولی از نظر تعداد و ارزش واردات طی کردیم. ۱۰ درصد از ارزش بازار داخلی مربوط به واردات است که عمدتا داروی کمیاب است. جهت‌گیری دولت، تامین ارز برای دارو نبوده و مشکلاتی در بحث داروهای کمیاب و نایاب هم ایجاد شد.
ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به درستی توزیع نشدمجموعه تغییر و تحولات به این سمت رفت که نرخ تورم تولیدکننده یعنی نرخ هزینه تمام شده صنایع دارویی در سال ۱۴۰۱ به ۵۰ درصد رسید و در ۶ ماهه اول ۱۴۰۲ این عدد به صورت برآوردی نشان می‌دهد که نسبت به فصل قبل و تابستان ۱۴۰۱ بالای ۲۰ درصد بوده است. اجرای بد طرح دارویار موجب شده که ارز ۲۸۵۰۰ تومانی درست توزیع نشود. گیر کردن زنجیره تامین دارو در بوروکراسی شدید سازمان‌های تامین اجتماعی و دولتی در مجموع موجب شده که وضعیت بازار دارو را با مشکل مواجه کرده و به تبع آن اثرات مضاعفی بر داروخانه‌ها هم گذاشته است. یکی از اهداف طرح دارویار این بود که خرج از جیب یا هزینه‌کرد خانوار هم کاهش پیدا کند که خیلی این اتفاق نیفتاده است.
۷۰ درصد هزینه دارو و درمان از جیب خانوار تامین میشودبرای اینکه ببینیم طرح دارویار به اهداف خود رسیده یا نه باید به این موضوع دقت کنیم که یکی از اهداف این طرح این بود که هزینه‌کرد خانوار از محل درآمد خود و نه توسط بیمه‌ها، ثابت بماند. در ادبیات اقتصاد درمان به این Out of pocket گفته می‌شود. آمار و ارقام می‌گوید هزینه سلامت و درمان ۱۰ درصد از هزینه خانوار را تشکیل می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ معادل ۱۲.۵ میلیون تومان در سال می‌شد. سهم بیمه‌ها از این رقم ۳۵ درصد است. مابقی این رقم از جیب خانوار تامین شده است. هزینه دارو ۳۵ درصد از هزینه‌های سلامت است. ۳۵ درصد ۱۲.۵ میلیون تومان هزینه‌ای است که خانوار به‌طور متوسط برای دارو پرداخت کرده است.
از این مقدار ۷۰ درصدش را خانوار در سال ۱۴۰۱ پرداخت کرده و مابقی شرکت‌های بیمه‌ای. در سال ۹۸ پرداختی خانوار در بازار دارو بر اساس آمار‌های هزینه درآمد خانوار ۶۵ درصد بوده است. این پولی است که از جیب خانوار رفته است. با وجود آن یارانه‌ای که به صنعت دارو داده می‌شود، ۷۰ درصد هزینه‌ها توسط خانوار تامین می‌شود. اما هزینه‌کرد خانوار برای دارو به‌طور نسبی افزایش پیدا کرده که نقض‌غرض طرح دارویار رخ داده است.
قاچاق دارو رشد کرده استبحث دیگری که دولت داشته ضریب پوشش بیمه‌ای بوده است. دولت بخش زیادی از مردم را بدون هزینه گرفتن بیمه کرد. ما بازار مصرف را به سه گروه خانوار تقسیم کردیم که خانوار‌های کم‌درآمد، متوسط و پردرآمد تقسیم کردیم. در شرایطی که هزینه درمان به‌طور متوسط ۱۲.۵ میلیون تومان بوده هزینه درمان خانوار‌های کم‌درآمد ۴.۹ میلیون تومان بوده، میان‌درآمد‌ها ۱۱ میلیون تومان و هزینه درمان پردرآمد‌ها حدود ۲۹.۵ میلیون تومان بوده است. ضریب پوشش بیمه‌ای با این فرض است که کلیه خانوار‌ها بتوانند از بازار درمان بهره‌مند شوند. اما کمیابی بسیاری از اقلام دارویی باعث شده که مجرا‌های تجاری برای واردات غیررسمی دارو با قیمت‌های بسیار گران ایجاد شود. بسیاری از خانوار‌ها عملا قادر به تامین نیاز دارویی خود نیستند. به نظر می‌رسد که طرح دارویار موفق نبوده و هم در عرصه صنعت دارو مشکلاتی ایجاد کرده و هم در بخش داروخانه‌ها.
نیمی از خانوار‌ها دندانپزشکی را کنار گذاشتهاندشکاف بین گروه‌های کم‌درآمد و پردرآمد‌ها برای هزینه‌کرد دارویی گسترده‌تر شده است. هزینه‌های درمانی کم‌درآمد‌ها نتوانسته با نرخ تورم حرکت کند. مهم‌ترین مثال هزینه‌های درمانی هزینه‌های دندانپزشکی است که عملا بخش زیادی از خانوار‌ها مراجعه به دندانپزشک را فراموش کرده‌اند. داده‌هایی که ما واکاوی کرده‌ایم نشان می‌دهد که حداقل ۵۰ درصد خانوار‌ها مراجعه به دندانپزشک را در یک سال گذشته کنار گذاشته‌اند. این تورم یک شکافی در مصرف کلی کالا‌ها ایجاد کرده در دارو و درمان این شکاف بیشتر دیده می‌شود.
تورم یکساله دارو ۸۱ درصد شددادههای ما مربوط به اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ است. سبد کالا‌هایی که داروخانه‌ها عرضه می‌کنند چندین بخش است. آرایشی و بهداشتی، دارو، تجهیزات پزشکی و مکمل‌ها. داده‌های ما نشان می‌دهد که میزان تورم بخش دارو در اردیبهشت امسال نسبت به اردیبهشت سال گذشته به ۸۱ درصد رسیده است. آزادسازی نرخ ارز در اواخر اردیبهشت ۱۴۰۱ رخ داده است. در آرایشی و بهداشتی میزان تورم یکساله ۴۵ درصد بوده. در تجهیزات پزشکی تورم ۹۰ درصد بوده است. در ارزیابی وزن هر کالا در سبد هزینه‌ها و مصرف خانوار‌ها نشان می‌دهد که ۸۰ درصد نرخ تورم وجود داشته است. درآمد خانوار‌ها با این رقم تناسبی نداشته است.
۴۵ درصد داروخانه‌ها مطالبات معوق دارنددر طرح دارویار گفته شده که سازمان‌های بیمه‌ای باید پرداخت‌های داروخانه‌ای را سریع انجام دهند. مطالعات ما نشان می‌دهد که بیشتر داروخانه‌ها با ۳ الی ۴ ماه مطالبات معوق داشته‌اند. حدود ۴۵ درصد داروخانه‌ها در دریافت مطالبات خود از شرکت‌های بیمه‌ای مشکل دارند. طولانی شدن پرداخت شرکت‌های بیمه‌ای موجب شده که نیاز به نقدینگی پیدا کنند و عملا با مشکلات نقدینگی مواجه‌اند. عدم این پرداخت‌ها موجب خواهد شد که شرکت‌های دارویی مجبور به فروش مدت‌دار دارو شوند و این یک بحث اساسی و مهم است. مشکلات دیگری هم برای داروخانه‌ها وجود داشت. تسهیل مجوز تاسیس داروخانه‌ها موجب شد که تعداد داروخانه‌ها در سطح شهر تهران و حتی کشور بالا برود. داده‌ها نشان می‌دهد که در تهران حدود ۱۰ درصد تعداد داروخانه‌ها افزایش پیدا کرده. این موضوع به معنای افزایش رقابت و کاهش فروش و سودآوری برخی داروخانه‌هاست.
داروخانه‌های اینترنتی مشکل بزرگی ایجاد کردهاندمساله دیگر این است که داروخانه‌های اینترنتی ایجاد شده است. محدودیت‌های ارزی و نایاب شدن داروها موجب شده که یکسری صفحات مجازی ایجاد شود و بسیاری از افراد داروی مورد نیاز خود را از طریق واسطه‌ها و از جا‌ها مثل ترکیه و دوبی بخرند. میزان فروش این داروها به دلیل سهمیه‌بندی برای داروخانه‌ها کاهش پیدا کرده است. بحث دیگر لوازم آرایشی و بهداشتی است که بخشی از سبد این داروخانه‌ها بوده که واردات این لوازم از مجاری قاچاق و غیررسمی زیاد شده، فروش آنها در بسیاری از فروشگاه‌ها بالا رفته و یک نوع رقابتی ایجاد کرده که مشکل اساسی و بزرگی برای داروخانه‌هاست. افزایش هزینه‌های عملیاتی و اجاره ملک و حمل و نقل و... نیز دیگر چالش‌هایی است که وجود دارد. داروخانه‌ها باید نیروی متخصص داشته باشند که هزینه‌های آنها را بالا برده است. به دلیل کمبود دارو بسیاری از داروهای تحویلی به داروخانه‌های غیردولتی کاهش پیدا کرده است. سهمیه بسیاری از این‌ها قطع شده یا کاهش پیدا کرده است و تمام این‌ها اثرات مخربی بر داروخانه‌ها گذاشته است.
۳۰ درصد داروخانه‌ها ورشکستهاندتغییراتی که رخ داده نشان می‌دهد که ۲۵ تا ۳۰ درصد داروخانه‌ها در سطح تهران با مشکلات اساسی مواجه شده‌اند. حجم فروش دارو در ۲۹ درصد داروخانه‌ها کاهش پیدا کرده است. سایر اقلامی که داروخانه‌ها عرضه می‌کردند نیز ۲۵ درصد فروش‌شان کاهش پیدا کرده‌است. این ارقام عملکرد حقیقی یک‌چهارم داروخانه‌های تهران است. ۲۴ درصد از داروخانه‌ها درآمد فروش‌شان در بحث دارو کاهش پیدا کرده است. در ۲۹ درصد داروخانه‌ها نیز سایر اقلام فروش‌شان کاهش پیدا کرده است. ۶۲ درصد از فروش داروخانه‌ها از دارو است.
این یعنی وضعیت بحرانی. هزینه‌های عملیاتی این‌ها ۴۰ درصد رشد کرده و خیلی از این داروخانه‌ها با ریسک نقدینگی مواجه‌اند و بسیاری از آنها شاید در آستانه ورشکستگی هستند. مشاهدات ما نشان می‌دهد که برخی داروخانه‌ها حتی کیوسک اجاره داده‌اند تا در آن لوازم آرایشی- بهداشتی بفروشند. به صورت نسبی می‌شود گفت که ۳۰ درصد داروخانه‌ها در تهران وضعیت خوبی ندارند. این وضعیت در داروخانه‌های لوکس بهتر است. چون اقشار پردرآمد داروها و مکمل‌ها و لوازم آرایشی- بهداشتی بهتری مصرف می‌کنند. خط فرضی ما میدان انقلاب است. از اینجا نقطه کم‌درآمد و پردرآمد شروع می‌شود.
بخش مهمی از دوبرابر شدن اندازه بازار به دلیل تورم استحجم کل بازار فروش داروخانه‌ها را گفتیم که دو برابر شده است. اما بخش مهمی از این دو برابر شدن بازار فروش مربوط به تورم ۸۰ درصدی و بخش دیگر به دلیل افزایش مصرف است. در بازار مصرف، سالخوردگی حرف اول را می‌زند. به تدریج جمعیت سالخورده‌تر می‌شود و با یک ضریبی مصرف دارو رشد می‌کند. برخی اتفاقات و عوارض بیماری‌هایی که از کرونا مانده مصرف دارو را افزایش داده است. در سال ۱۴۰۱ متوسط درآمد ماهیانه فروش یک واحد داروخانه ۶۹۷ میلیون تومان در ماه بوده که حاشیه سود ۲۴ درصدی داشته‌اند.
نسبت سود خالص به درآمد ۱۵.۵ درصد است. پیش‌بینی ما این است که در سال جاری اندازه بازار تا پایان سال به ۲۳۸ هزار میلیارد تومان برسد که درآمد خالص یک واحد صنفی را به ۱.۲ میلیارد تومان در ماه برساند. با توجه به تورم ۸۰ درصدی تورم در اردیبهشت ماه امسال به نظر می‌رسد که تا پایان سال تورم بخش دارو ۵۰ تا ۶۰ درصد باشد. اما احتمالا جریان تورمی ادامه دارد. البته در تهران بخشی از مصرف دارو مربوط به کسانی است که از شهرستان‌ها به تهران می‌آیند. در سال ۱۴۰۰ اندازه بازار داروی تهران ۱۴ هزار میلیارد تومان بوده و در سال ۱۴۰۱ به ۳۳ هزار میلیارد تومان رسیده است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: دارو قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده درصد داروخانه ها داروخانه ها ۵ میلیون تومان نشان می دهد درصد بوده اندازه بازار طرح دارویار سال ۱۴۰۱ بیمه ای موجب شده بازار دارو تومان بوده ایجاد کرده صنعت دارو خانوار ها مصرف دارو برای دارو نرخ تورم درآمد ها کم درآمد هزینه ها رشد کرده ۸۰ درصد دارو ها موجب شد داده ها ۵ درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۶۸۱۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۵ هزار و ۷۸۰ زن سرپرست خانوار در کرمانشاه تحت پوشش بهزیستی است
بهزاد شهبازی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر به تشریح آمار مقایسه‌ای وضعیت زنان سرپرست خانوار در استان کرمانشاه پرداخت و اظهار کرد: بر اساس نتایج سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن در ۱۳۹۵ درصد زنان سرپرست خانوار با افزایشی معادل ۶.۲۱ برابر به ۱۲.۷ درصد رسیده است.
وی افزود: این درصد در استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۹ معادل ۱۳.۱ درصد بوده که نسبت به با میانگین کشوری ۰.۴ بالاتر است.
مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه تصریح کرد: تا پایان اسفند ماه ۱۴۰۲ آمار زنان سرپرست خانوار تحت پوشش این نهاد حمایتی در کرمانشاه پنج هزار و ۷۸۰ خانوار معادل ۷.۶ درصد کل زنان سرپرست خانوار استان است.
شهبازی مهم‌ترین دلیل تقاضای حمایت از سوی زنان سرپرست خانوار این استان را فوت سرپرست خانوار با بیش ۵۲.۶ درصد و بعد از آن به ترتیب طلاق با حدود ۲۲.۴ درصد، از کار افتادگی سرپرستان خانوار با ۱۵ درصد، دختران خودسرپرست و سرپرست خانوار هشت درصد و همچنین اعتیاد و زندانی بودن با حدود ۲ درصد اعلام کرد.
وی به مشکلات مسائل مبتلا به زنان سرپرست خانوار کرمانشاه پرداخت و افزود: اساسی‌ترین آن، مسئله مسکن است به طوری که ۲ هزار و ۹۵۵ بانوی سرپرست خانوار در این استان فاقد مسکن شخصی هستند.
شهبازی اضافه کرد: بالا رفتن هزینه‌های اجاره‌بهاء و خرید مسکن، این زنان را مجبور به زندگی در حاشیه شهر خواهد کرد که آسیب‌های اجتماعی را برای این گروه افزایش می‌دهد.
مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه به دیگر مشکلات زنان سرپرست خانوار اشاره کرد و گفت: بیکاری و یا اشتغال کاذب، مشاغل فصلی، کشاورزی و فعالیت‌های تولیدی و خدماتی در منزل بدون چتر حمایتی قانون کار و بیمه و در محیط‌های بعضاً نامناسب و ناایمن از نظر استاندارد با دستمزد ناکافی از دیگر مشکلات این قشر است.
وی تاکید کرد: همه این مشکلات موجب پس‌رفت رفاه زندگی و کاهش سلامت جسم و جان زنان سرپرست خانوار می‌شود که چالش توانمندسازی پایدار را به همراه خود دارد.
کد خبر 6088566
پخش زنده بازیهای فوتبال امروز جمعه ۷ اردیبهشت از تلویزیون + سایت آنتن و آپارات